Een goed afscheid helpt je verder… Maar hoe doe je dat als een jong iemand zelf een einde aan zijn leven maakt? Hoe kun je ouders, familie en vrienden helpen bij het afscheid in de eerste uren en dagen na zo’n ingrijpende gebeurtenis?
De afgelopen week mochten we het afscheid begeleiden van een jongeman voor wie het leven te zwaar was en die de keuze heeft gemaakt zijn leven te beëindigen. Met toestemming van de familie mogen we hem bij naam noemen. Mark had niet alleen afscheidsbrieven geschreven voor zijn moeder en zijn beste vrienden. Ook zijn laatste wensen ten aanzien van zijn uitvaart had hij op papier gezet. Zijn wensen waren eenvoudig, maar uitgesproken.
Keuze respecteren
Het was voor de nabestaanden duidelijk. Hoe moeilijk het ook is, we hebben zijn keuze om uit het leven te stappen te respecteren. Daarbij hoort ook dat Mark's laatste wensen voor zijn afscheid ingevuld worden. Dat gaf een goed gevoel. Tijdens het 1e gesprek met de nabestaanden over het afscheid werd snel duidelijk dat er eigenlijk meer nodig was dan het organiseren van een traditionele uitvaart.
Emotionele rollercoaster
Er was ruimte en aandacht nodig om de emotionele rollercoaster waarin de nabestaanden zaten, vaart te laten minderen. Daarbij lag de oplossing niet in veel en groot. Onze uitdaging was om het eenvoudige afscheid dat Mark voor ogen had, met kleine passende dingen toch betekenisvol en passend te maken voor de nabestaanden. De 1e uitdaging was om de mensen die Mark gevonden hadden vlak na zijn overlijden, te helpen om dat beeld te verwerken. Dus geen opbaring in een kist, maar op een zacht en warm bed. Een naaste zei het treffend: “Dit geeft een vredig beeld, het doet me goed om hem zo te zien”.
Waarom-vraag
Daarnaast stelden we de familiekamer in het afscheidshuis De Hoeskamer beschikbaar. Familie en vrienden kregen zo alle tijd om afscheid te nemen. Ze konden net zo vaak en lang bij Mark zijn als nodig was. Er was ruimte om samen te huilen, de waarom-vraag te stellen, boos te zijn en lief te hebben.
De avond voor de afscheidsdienst bracht Mark's vriendengroep een toost uit op zijn leven. Ze dronken een Riesling-wijn die ze bij leven zo vaak samen gedronken hadden. Er werd gehuild maar ook gelachen om de grapjes die Mark ongetwijfeld gemaakt zou hebben als hij zelf bij dit moment aanwezig zou zijn geweest.
Op de dag van de uitvaart begeleidde de naaste familie en diezelfde vriendengroep Mark vanuit het afscheidshuis naar het crematorium. De rouwauto werd bestuurd door 2 van zijn beste vrienden. Een rit met 2 gezichten. Het raakte me om te zien dat deze relatief kleine suggestie om de rouwauto zelf te besturen zo’n betekenisvol effect kon hebben op Marks familie en vriendengroep. Zij konden hem op deze manier een laatste eer bewijzen.
Emotioneel zwaar en mooi
Het afscheid was emotioneel zwaar en tegelijkertijd mooi. De moeder van Mark verwoordde het als volgt: “Het was moeilijk en emotioneel, maar ik vond het mooi en fijn. Ik voel nog steeds intens verdriet, maar ik heb goed afscheid kunnen nemen”. Deze woorden uit een gebroken moederhart, sluit ik in mijn eigen hart. Het zijn deze woorden die mij aanmoedigen om in mijn rol als uitvaartverzorger nabestaanden te blijven inspireren om tot een passend afscheid te komen.
Ingrid Golsteijn is uitvaartverzorger bij afscheidshuis De Hoeskamer Sittard-Geleen.
Hulp en info
Voor hulp en informatie rond het onderwerp zelfdoding kunt u contact opnemen met 113 Zelfmoordpreventie via www.113.nl of 0900-0113.