"Een lijkwade, als aaibaar alternatief voor een uitvaartkist"
Heel incidenteel krijg ik de vraag om een overleden familielid op te baren in een lijkwade. Veel mensen hebben geen weet van het bestaan van lijkwades en een grote groep mensen, die wel van het bestaan weet, durft het gebruik van een lijkwade tijdens een afscheidsplechtigheid niet aan.
Heel gewoon
Toch is dat vreemd, als we bedenken dat het millennia lang heel gewoon was om overleden dierbaren in een doek te begraven. En in andere culturen, zoals bijvoorbeeld het hindoeïsme, is het vandaag de dag ook nog heel gewoon.
Symbool van welvaart
Pas enkele eeuwen geleden, zijn we in het westen een begrafeniskist gaan gebruiken. Een kist werd een symbool van welvaart. Alleen mensen die niets te besteden hadden, werden in doeken gewikkeld en begraven. Daarmee werd het gebruik van een lijkwade een teken van onbemiddeld zijn.
Zacht en aaibaar
Persoonlijk spreekt mij het beeld van een overledene, gewikkeld in een zachte warm aanvoelende doek, wel aan. Gevoelsmatig creëert een kist wat meer afstand, en maakt een lijkwade meer contact mogelijk. Een lijkwade is zacht en aaibaar en toont subtiel de contouren van het lichaam, terwijl een gesloten kist elk fysiek en visueel contact met de overledene belemmert. Daarnaast zijn voor een afscheid in een lijkwade minder bomen nodig. Alleen het opbaarplateau wordt gemaakt van hout of takken. En tot slot, de smet van het onbemiddeld zijn die een lijkwade met zich meedraagt, gaat al lang niet meer op. Omdat lijkwades vandaag de dag veelal handgemaakt worden, zijn ze net zo duur, zo niet duurder dan een standaard model uitvaartkist.
Macht der gewoonte
Vanuit historisch perspectief bekeken, past het creëren van afstand en het onbeperkt gebruik van kostbare grondstoffen misschien wel in de tijdgeest van een tijd geleden. De vraag is of het nog altijd past bij de westerse samenleving van de 21e eeuw. In hoeverre sluit het gebruik van een kist aan bij uw eigen persoonlijke wensen of is uw keuze voor een uitvaartkist misschien wel meer ingegeven door de macht der gewoonte?